
Адамзат тарихында таңғажайып ғимараттар аз емес, алайда пирамидалар олардың арасында ерекше орын алады. Бұл құрылымдар тек ежелгі сәулет өнерінің жетістігі ғана емес, сонымен қатар адамдардың сенімін, мәдениетін және өмір мен өлім жайлы түсінігін бейнелейді. Пирамидалар дүниенің әр түкпірінде кездеседі, бірақ олардың мақсаты мен құрылыс тәсілдері әлі күнге дейін ғалымдарды таңғалдыруда. Кейбірі патшалар мен діни тұлғаларға арналған ескерткіш болса, енді бірі астрономиялық немесе рәсімдік орталық ретінде салынған. Әлем пирамидалары туралы қызықты деректер сол дәуірлердің білім деңгейі мен рухани дүниесін түсінуге мүмкіндік береді.
Мысырдың Ұлы пирамидалары – ежелгі ғажайыптардың шыңы
Египет – пирамидалар елі атанғаны бекер емес. Мысырдың Ұлы пирамидалары әлемдегі ең танымал және ең көне ғимараттардың бірі болып саналады. Олар фараондардың мәңгілік мекені ретінде салынған және адамзат тарихындағы ең ауқымды құрылыс жобаларының бірі болды.
Гиза пирамидалары — үш алып құрылыстан тұрады: Хеопс, Хефрен және Микерин пирамидалары. Ең үлкені – Хеопс пирамидасы, оның биіктігі шамамен 146 метр болған, ал қазіргі таңда табиғи эрозия әсерінен 138 метрге дейін төмендеген. Құрылысқа екі миллионнан астам әктас блоктары пайдаланылған, әр тастың салмағы бірнеше тоннадан асады.
Ғалымдар әлі күнге дейін пирамидалардың дәл осылай мінсіз тұрғызылғанына таңғалады. Құрылыс кезінде қолданылған технологиялар жайлы нақты дерек жоқ, бірақ ежелгі мысырлықтардың инженерлік білімі өте жоғары болғаны анық. Сонымен қатар пирамидалардың орналасуы жұлдыздармен дәл сәйкестендірілген, бұл олардың астрономияны терең меңгергенін көрсетеді.
Басқа құрлықтардағы пирамидалар
Көпшілігі пирамидаларды тек Мысырмен байланыстырады, алайда мұндай ғимараттар әлемнің басқа аймақтарында да бар. Әр халық өз түсінігі мен діни сеніміне сай осындай форманы таңдаған. Пирамиданың геометриялық құрылымы тұрақтылық пен мәңгілік идеясының нышаны саналған.
Мысалы, Мексика мен Орталық Америкада Майя пирамидалары ерекше орын алады. Олар ежелгі өркениеттің діни және астрономиялық орталығы болған. Майя халқы аспан қозғалысын дәл бақылап, пирамидаларды күн мен жұлдыздың қозғалысына сәйкес тұрғызған. Ең әйгілілері – Чичен-Ица мен Ушмаль кешендері. Чичен-Ицадағы «Кукулькан» пирамидасы жыл сайын көктем мен күзгі күн теңелу кезінде ерекше көлеңке ойынын көрсетеді: баспалдақ бойымен жылан бейнесі түсіп келе жатқандай әсер қалдырады.
Сондай-ақ Перуда, Нубияда және Қытайда да осындай құрылымдар табылған. Нубия пирамидалары мысырлықтарға қарағанда биіктігі төмен болғанымен, саны көп және тікше формада салынған. Бұл олардың өз мәдени ерекшелігі мен діни дәстүрлерін көрсетеді.
Пирамидалардың құпиясы мен маңызы
Пирамидалардың басты құпиясы – олардың мақсаты мен салыну тәсілі. Кейбір зерттеушілер бұл ғимараттар тек қабір емес, энергия жинақтайтын нүктелер деп санайды. Ал археологтар олардың діни рәсімдер мен рухани дәстүрлердің орталығы болғанын дәлелдейді.
Пирамидалар адамзаттың өнері мен ойлау қабілетінің биік деңгейін дәлелдейді. Олар құрылыс техникасы, геометрия және астрономияның үйлесімінен туған ғажайып туынды.
Пирамидалардың мәдени және тарихи маңызы мынада:
- олар ежелгі халықтардың дүниетанымын көрсетеді;
- сәулет өнерінің алғашқы күрделі үлгісі болып саналады;
- уақыт өте келе өркениеттер арасындағы байланыстардың дәлелі ретінде қарастырылады;
- туристік және ғылыми тұрғыдан маңызды ескерткіштерге айналған.
Пирамидалар – адамзат тарихының ең әсерлі мұраларының бірі. Мысырдың Ұлы пирамидалары адам ақылының шексіз мүмкіндігін көрсетсе, Гиза пирамидалары ежелгі өркениеттің даналығын паш етеді. Ал Майя пирамидалары адамның табиғатпен және ғарышпен байланысын дәлелдейді.
Әлемнің әр бұрышындағы бұл ғажайыптар бізге ортақ нәрсені – мәңгілікке ұмтылуды және білімге деген құштарлықты еске салады. Уақыт пен өркениет алмасқанымен, пирамидалар өз биігінде қалып, адамзаттың рухани және инженерлік жетістігінің символына айналды. Олар тек тастан қаланған құрылыстар емес, өткен мен болашақтың арасындағы үнсіз көпір іспетті.

